रतन टाटाको उत्तराधिकारी बने सौतेनी भाई नोएल, लिए टाटाको जिम्मेवारी

नेपाल दर्पण, मुम्बई ।

टाटा समूहले रतन टाटाको नयाँ उत्तराधिकारी चयन गरेको छ । टाटा ट्रस्टको शुक्रबारको बैठकमा उनका सौतेनी भाइ नोएल टाटा टाटा ट्रस्टको नयाँ अध्यक्ष हुने भएका हुन । यसका लागि उनी सर्वसम्मतिले निर्वाचित समेत भएका छन् । रतन टाटाका पिता नवल टाटाले दुई पटक विवाह गरेका थिए । नवल टाटाको दोस्रो विवाह साइमन टाटासँग भएको थियो । नोएल टाटा नवल टाटा र साइमन टाटाका छोरा हुन् । अक्टोबर ९ मा रतन टाटाको मृत्युपछि, नोएल मात्र दावेदार थिए । उनका भाइ जिमीको नाम पनि चर्चामा रहे पनि उनले यसअघि नै सन्यास लिएका छन् । मुम्बईमा भएको ट्रस्ट बैठकमा नोएलको नाममा सहमति भएको थियो । टाटा ट्रस्टले एक आधिकारिक विज्ञप्तिमा भनेको छ, उनको नियुक्ति तत्काल प्रभावकारी हुनेछ ।

नोएल टाटा धेरै कम्पनीका प्रमुख हुन् । उहाँ सर रतन टाटा ट्रस्ट र सर दोराबजी टाटा ट्रस्टको बोर्ड ट्रस्टी पनि हुन । उनी टाटा इन्टरनेशनल लिमिटेड, भोल्टास लिमिटेड, टाटा इन्भेष्टमेन्ट कर्पोरेशन लिमिटेडका प्रमुख पनि हुन । नोएलले ससेक्स विश्वविद्यालयमा अध्ययन गरेका हुन । नोएलले टाटा इन्टरनेशनलबाट आफ्नो करियर सुरु गरेका थिए । १९९९ मा, उनलाई ट्रेन्ट, समूहको खुद्रा शाखको प्रबन्ध निर्देशक बनाइएको थियो । यो उनको आमा सिमोनले शुरु गरेकी थिइन ।

रतन टाटाले आफ्नो उत्तराधिकारी नियुक्त गरेका थिएनन्, यस्तो अवस्थामा आफ्नो ट्रस्ट ट्रस्टीहरू मध्येबाट अध्यक्ष चुन्नुपरेको थियो । टाटा समूहका दुई मुख्य ट्रस्टहरू छन् – सर दोराबजी टाटा ट्रस्ट र सर रतन टाटा ट्रस्ट । यी दुई ट्रस्ट मिलेर टाटा समूहको मूल कम्पनी टाटा सन्सको करिब ५२ प्रतिशत हिस्सेदारी ओगटेको छ । टाटा ट्रस्टको जिम्मेवारी पारसीहरूले मात्र लिएका छन् भन्ने ऐतिहासिक तथ्य पनि हो । यद्यपि, कसैको नाममा टाटा थिएन र ट्रस्टको संस्थापक परिवारसँग सीधा सम्बन्ध थिएन । तरपनि नोएल टाटा यी ट्रस्टहरूको प्रमुखमा निर्वाचित भएका छन । यसरी उनी सर दोराबजी टाटा ट्रस्टको ११ औं प्रमुख हुनेछन् भने सर रतन टाटा ट्रस्टको छैटौं अध्यक्ष बन्नेछन् । नोएल टाटा समूहसँग चार दशकभन्दा बढी समयदेखि आबद्ध छन् ।

टाटा सन्सले टाटा समूहको कम्पनी सञ्चालन गर्छ । समूहले उड्डयनदेखि एफएमसिजी सम्मका पोर्टफोलियोहरू ह्यान्डल गर्दछ । दुवै ट्रस्टमा जम्मा १३ जना ट्रस्टी छन् । यी व्यक्तिहरू दुवै ट्रस्टका ट्रस्टी हुन् । यसमा पूर्व रक्षा सचिव विजय सिंह, अटोमोबाइल क्षेत्रका दिग्गज वेणु श्रीनिवासन, रतन टाटाका सौतेनी भाइ र ट्रस्टका अध्यक्ष नोएल टाटा, व्यापारी मेहली मिस्त्री र वकिल डारियस खम्बाटाको नाम समावेश छ ।

यस वर्षको सुरुमा टाटा समूहले नोएल टाटाका तीन सन्तानलाई पाँचवटा परोपकारी संस्थाको प्रमुखको रूपमा नियुक्त गरेको थियो । नोएल टाटाका छोराछोरीको नाम लेआ हो, माया र नेभिल । यी तीनलाई सर दोराबजी टाटा ट्रस्ट र सर रतन टाटा ट्रस्टका पाँच ट्रस्टको ट्रस्टी बनाइएको छ । रतन टाटाले यी सबै पदमा नियुक्तिको लागि हरियो संकेत दिएका थिए । यी तीन जनाले टाटा समूहमा पहिलेनै महत्वपूर्ण पदहरू सम्हालिसकेका छन् । भारतको सबैभन्दा पुरानो व्यापार समूहका प्रमुख रतन टाटाको बुधबार राति ११ः३० बजे निधन भएको थियो । उनी टाटा सन्सका मानद अध्यक्ष थिए । उनले ८६ वर्षको उमेरमा मुम्बईको ब्रीच क्यान्डी अस्पतालमा अन्तिम सास लिएका थिए ।