महान उद्योगपति टाटा समुहका अध्यक्ष रतन टाटाको निधन

नेपाल दर्पण, मुम्बई ।

महान उद्योगपति टाटा समुहका अध्यक्ष रतन टाटाको बिहीबार निधन भएको छ । उनी ८६ वर्षका थिए । रिपोर्टका अनुसार, टाटालाई अचानक रक्तचाप घटेपछि मुम्बईको ब्रीच क्यान्डी अस्पतालमा भर्ना गरिएको थियो । त्यसपछि अचानक स्वास्थ्यमा समस्या आएपछि उनलाई सघन उपचार कक्ष (आईसीयू) मा सारिएको थियो । अक्टोबर ७ मा, एक सोशल मिडियामा पोष्ट गरेर उनले स्वास्थ्य चिन्तालाई ‘अफवाह’ भनेर खारेज गरे र आफ्ना अनुयायीहरू र प्रशंसकहरूलाई चिन्ताको कुनै कारण नभएको र उमेर–सम्बन्धित स्वास्थ्य अवस्थाहरूको लागि जाँच गराइ रहेको जानकारी दिएका थिए ।

“मेरो उमेरसँग सम्बन्धित स्वास्थ्य अवस्थाका कारण म हाल मेडिकल चेकअप गराइरहेको छु,“ उनले एक्समा गरेको एक पोष्टमा भनेका थिए । म ठिक छु हेल्थको कुनै चिन्ता छैन म उनले मिडीयाँसग अनुरोध गर्दै भनेका थिए गलत जानकारी फैलाउन“ बाट जोगिनु । यसअघि रतन टाटाको रक्तचाप अचानक घटेपछि अस्पतालमा भर्ना गरिएको खबर आएको थियो । “रक्तचापमा अचानक कमी आउनु धेरै चिन्ताजनक हुन सक्छ, र यो किन हुन सक्छ भन्ने धेरै कारणहरू छन् । एक सामान्य कारण भनेको अर्थोस्टेटिक हाइपोटेन्सन हो, जुन तपाईं छिट्टै उठ्ने बित्तिकै हुन्छ, जसले रक्तचापमा छोटो डुबाइ निम्त्याउँछ । निर्जलीकरण अर्को कारक हो । यी थोपाहरू निम्त्याउन सक्छ, किनकि अपर्याप्त तरल पदार्थको सेवनले रगतको मात्रालाई असर गर्न सक्छ र उच्च रक्तचाप वा मुटुको अवस्थाका लागि डिजाइन गरिएका केही औषधिहरूले रक्तचापमा अचानक गिरावट समावेश गर्दछ, दिल्लीका एक डा. “डा. प्रत्युषले भने ।

स्मरण रहोस, टाटा समूहमा रतन टाटाको प्रभाव गहिरो छ । उनले सन् १९९१ मा टाटा सन्सको अध्यक्षको जिम्मेवारी सम्हालेका थिए र एक शताब्दीअघि आफ्ना हजुरबुवाले सन् २०१२ मा सेवानिवृत्त नहुञ्जेल स्थापना गरेको समूहको नेतृत्व गरेका थिए । आफ्नो कार्यकालमा अनुभवी उद्योगपतिले सन् १९९६ मा टाटा टेलिसर्भिसेजको स्थापना गरेका थिए, जसमा समूहको पदचिह्न विस्तार भयो । थप रूपमा, उनले २००४ मा टाटा कन्सल्टेन्सी सर्भिसलाई सार्वजनिक गरे, जसले आईटी विशालका लागि महत्वपूर्ण कोसेढुङ्गा साबित भयो । रतन टाटाको नेतृत्वले भारतको व्यापार परिदृश्यमा अमिट छाप छोडेको छ, उनले लाखौंको प्रशंसा र माया कमाए । उनको योगदानले टाटा समूहलाई मात्र अगाडि बढाएको छैन तर देशभरका अनगिन्ती व्यक्तिहरूलाई पनि प्रेरित गरेको छ ।

सन् १९९८ मा रतन टाटाले आफ्नो कम्पनीको पहिलो कार लन्च गरेका थिए इन्डिका । जुन डिजेल इन्जिन भएको पहिलो भारतीय ह्याचब्याक कार थियो । आफ्नो २५ वर्ष पूरा भएपछि रतन टाटाले लेखेका थिए, ‘२५ वर्षअघि टाटा इन्डिकाको सुरुवातसँगै भारतको स्वदेशी यात्री कार उद्योगको जन्म भएको थियो । यी सुखद सम्झनाहरू हुन् र मेरो हृदयमा यसको विशेष स्थान छ । आज पनि यो कार मेरो लागि राम्रो सम्झनाको खजाना हो । मेरो मनमा यो कारको विशेष स्थान छ ।

यस्तै, रतन टाटाले पनि ६८ वर्षपछि एयर इन्डियालाई फर्काएका थिए । सन् १९५३ सम्म टाटा समूह एयर इन्डियाको मालिक थियो । टाटा सन्सले सन् २०२२ मा भारत सरकारबाट एयर इन्डियाको स्वामित्व अधिकार पुनः खरिद गर्यो । टाटा सन्सले एयर इन्डियालाई सरकारबाट १८ हजार करोडमा किनेको थियो । इन्डियाको स्वामित्व अधिकारका लागि सबैभन्दा ठूलो बोली लगायो । रतन टाटा आफ्नो स्वामित्व अधिकार पाएपछि धेरै खुसी थिए ।

भारतीय सेनामा सुरुदेखि नै टाटाका ट्रक प्रयोग हुँदै आए पनि रतन टाटा आएपछि साना सवारीसाधनलगायत अन्य धेरै क्षेत्रमा टाटा र सेनाबीच सहकार्य भएको छ । रतन टाटाले ‘सी–२९५’ मध्यम यातायात विमान खरिदका लागि स्पेनको एयरबस डिफेन्स एन्ड स्पेस (एयरबस डील) सँग करिब २० हजार करोड रुपैयाँको सम्झौतामा हस्ताक्षर गरे । यससँगै टाटा सन्सले राष्ट्रिय हितमा रतन टाटाको कार्यकालमा अन्य थुप्रै सम्झौताहरू पनि गरेका थिए । सेनालाई अनुसन्धान र प्रविधिको माध्यमबाट पनि सहयोग गरे ।